Rektum kanseri, kalın bağırsağın son 12-15 cm’lik kısmı olan rektumda başlayan kanserlerdir. Tedavisinin temelini, multidisipliner bir yaklaşımla planlanan cerrahi operasyonlar oluşturur. Rektumun, leğen kemiği (pelvis) gibi dar bir alanda, idrar ve cinsel fonksiyonları kontrol eden önemli sinir ağları ile çok yakın komşuluk içinde olması, bu bölgenin cerrahisini kolon (kalın bağırsak) cerrahisinden çok daha karmaşık ve hassas hale getirir.
Rektum kanseri tanısı alan hastaların en büyük endişeleri, genellikle ameliyat sonrası kalıcı bir torba (kolostomi) ile yaşama ihtimali ve cinsel/üriner fonksiyonların bozulmasıdır. Ancak, modern cerrahi teknikler, ameliyat öncesi tedaviler ve özellikle robotik cerrahi sayesinde, günümüzde hastaların çok büyük bir kısmında hem kanser tamamen temizlenebilmekte hem de yaşam kalitesi en üst düzeyde korunabilmektedir.
Tedavi İçin Bizi Ara & WhatsApp: +90 530 917 30 30
Rektum Kanseri Cerrahisi Nedir?
Rektum kanseri cerrahisi, kanserli rektum bölümünün, etrafındaki “mezorektum” adı verilen yağlı ve lenf bezlerinden zengin doku ile birlikte, onkolojik prensiplere uygun olarak çıkarılması işlemidir. Bu ameliyat, sadece kanserli dokuyu çıkarmayı değil, aynı zamanda hastanın dışkılama (sfinkter), idrar ve cinsel fonksiyonlarını korumayı da hedefler. Bu çift amaç, rektum cerrahisinin en önemli ve en zorlu yönüdür.
Rektum kanseri tedavisinde neden önce kemoterapi/radyoterapi uygulanır?
Evre 2 ve 3 rektum kanserlerinde, cerrahiden önce neoadjuvan tedavi adı verilen kemoterapi ve/veya radyoterapi (ışın tedavisi) uygulanması standart bir yaklaşımdır. Bunun amacı; tümörü küçülterek ameliyatın daha kolay ve temiz yapılmasını sağlamak, hastalığın o bölgede tekrarlama (lokal nüks) riskini en aza indirmek ve makatın korunma (sfinkter koruyucu cerrahi) şansını artırmaktır.
Prof. Dr. Oğuzhan Karatepe’den Rektum Cerrahisinin İki Temel Hedefine Dair
“Rektum cerrahisinde başarının tanımı çifttir: Birincisi, kanseri Total Mezorektal Eksizyon (TME) prensipleriyle, geride hiç tümör hücresi bırakmadan, bir bütün olarak temizlemek. İkincisi ise, bu işlemi yaparken hastanın idrar, cinsel ve dışkılama fonksiyonlarını kontrol eden otonom sinir ağını bir dantel gibi koruyarak, ona ameliyat sonrası kaliteli bir yaşam sunmaktır. Bu iki hedefe aynı anda ulaşmak, modern rektum cerrahisinin özüdür ve cerrahın bu bölgenin anatomisine olan derin hakimiyetini ve tecrübesini gerektirir.”
Rektum kanseri ve size özel modern cerrahi tedavi seçenekleri hakkında görüşmek için bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Tedavi İçin Bizi Ara & WhatsApp: +90 530 917 30 30
Altın Standart: Total Mezorektal Eksizyon (TME) Tekniği Nedir?
Total Mezorektal Eksizyon (TME), modern rektum kanseri cerrahisinin temelini oluşturan ve hastalığın tekrarlama oranlarını dramatik bir şekilde düşüren cerrahi tekniktir. Bu teknik, rektum kanserinin sadece bağırsak duvarında değil, aynı zamanda onu çevreleyen ve lenf bezlerini içeren “mezorektum” adlı yağlı doku içinde de yayıldığı prensibine dayanır.
TME tekniğinde cerrah, rektumu ve etrafındaki mezorektumu, keskin diseksiyon ile anatomik olarak doğru zarlardan ayırarak, bir bütün halinde, adeta bir paketi hiç yırtmadan çıkarır. Bu, kanserin geride kalma veya etrafa yayılma riskini en aza indiren en önemli adımdır. Başarılı bir rektum kanseri ameliyatı, TME prensiplerine tam olarak uyulmasını gerektirir.
Rektum Kanseri Ameliyatı Türleri
Yapılacak ameliyatın türü, tümörün rektumun neresinde olduğuna, özellikle makatı kontrol eden kaslara (sfinkter kompleksi) ne kadar yakın olduğuna bağlıdır.
Sfinkter (Makat) Koruyucu Ameliyatlar (Anterior Rezeksiyon)
Günümüzde rektum kanseri hastalarının büyük çoğunluğunda uygulanan ve hedeflenen ameliyat türüdür. Tümör, makatı tutan kaslardan güvenli bir cerrahi sınırla çıkarılabilecek kadar yukarıdaysa, bu yöntem tercih edilir. Kanserli rektum kısmı çıkarıldıktan sonra, kalın bağırsağın ucu tekrar makata veya rektumun kalan kısmına bağlanır (anastomoz). Bu ameliyatlar sayesinde hasta normal yoldan dışkılamaya devam eder.
- Alçak Anterior Rezeksiyon (LAR): Rektumun orta ve üst kısımlarındaki tümörler için yapılır.
- Çok Alçak (Ultra-low) Anterior Rezeksiyon: Makata çok yakın tümörlerde, özel teknikler ve aletler kullanılarak yapılan daha zorlu bir koruyucu ameliyattır.
Makatın İptal Edildiği Ameliyatlar (Abdominoperineal Rezeksiyon – APR)
Bu ameliyat, sadece kanser makatı kontrol eden kasları tamamen istila ettiğinde veya bu kasların kanseri temizlemek için feda edilmesi gerektiğinde başvurulan bir yöntemdir. Bu operasyonda, rektum ile birlikte makat (anüs) ve onu kontrol eden kaslar da çıkarılır. Dışkı çıkış yolu iptal edildiği için, hasta hayatının geri kalanında dışkısını karın duvarına ağızlaştırılan bağırsağın ucundan bir torbaya (kalıcı kolostomi) yapar.
Kalıcı “Torba” (Kolostomi) Korkusu ve Gerçekler
Rektum kanseri hastalarının en büyük korkusu kalıcı torba (kolostomi) ihtimalidir. Ancak bilinmesi gereken önemli gerçekler şunlardır:
- Kalıcı Torba Eskisinden Daha Nadir: Ameliyat öncesi uygulanan neoadjuvan tedaviler ve gelişmiş cerrahi teknikler sayesinde, günümüzde kalıcı torba gerektiren APR ameliyatlarına eskisinden çok daha az ihtiyaç duyulmaktadır.
- Geçici Torba Koruma Amaçlıdır: Makat koruyucu ameliyatlarda, bağırsağın birleştirildiği dikiş hattı (anastomoz) çok aşağıda ve iyileşmesi riskli bir bölgededir. Bu dikiş hattını korumak ve sızıntı riskini azaltmak için, hastaların önemli bir kısmına geçici bir torba (genellikle ileostomi) açılır. Bu torba, dikiş hattı tamamen iyileştikten yaklaşık 2-3 ay sonra basit bir operasyonla kapatılır ve hasta tekrar normal yoldan dışkılamaya başlar.
Modern Cerrahi Yöntemler: Laparoskopik ve Robotik Cerrahi
Rektumun dar ve derin pelvis içindeki konumu, açık cerrahiyi zorlaştırır. Minimal invaziv (kapalı) yöntemler olan laparoskopik ve özellikle robotik cerrahi, rektum ameliyatlarında cerraha önemli avantajlar sunar.
Robotik cerrahinin sunduğu 3 boyutlu, büyütülmüş görüntü ve insan elinden daha fazla hareket kabiliyetine sahip robotik kollar, cerrahın dar alanda sinirleri koruyarak hassas bir TME diseksiyonu yapmasını ve çok aşağı seviyelerde güvenli bir bağırsak bağlantısı (anastomoz) gerçekleştirmesini kolaylaştırır. Bu da, hem onkolojik başarının artmasına hem de fonksiyonel sonuçların (makat koruma, sinir koruma) daha iyi olmasına katkıda bulunur.
Sıkça Sorulan Sorular (FAQ)
1. Total Mezorektal Eksizyon (TME) neden bu kadar önemli?
Çünkü rektum kanserinin lokal olarak tekrarlamasının en sık nedeni, rektumu çevreleyen ve lenf bezlerini içeren mezorektum dokusunun ameliyat sırasında tam ve temiz bir şekilde çıkarılamamasıdır. TME tekniği, bu dokuyu bir bütün olarak çıkardığı için lokal nüks oranlarını %5’in altına düşüren altın standart bir yöntemdir.
2. Geçici torba (ileostomi) ile yaşamak zor mudur?
Geçici stoma, başlangıçta bir adaptasyon süreci gerektirir. Ancak stoma bakım hemşireleri tarafından verilen eğitimle hastalar kısa sürede kendi bakımlarını yapmayı öğrenir ve normal sosyal yaşamlarına devam edebilirler. Bunun sadece birkaç aylık bir koruma süreci olduğunu bilmek, bu süreci daha kolay atlatmaya yardımcı olur.
3. Ameliyat sonrası cinsel fonksiyonlarım ve idrar yapmam etkilenir mi?
Rektumun hemen yanında, bu fonksiyonları kontrol eden otonom sinirler bulunur. Deneyimli bir cerrah, TME ameliyatını yaparken bu sinirleri tanır ve korumaya azami özen gösterir. Özellikle robotik cerrahinin sunduğu büyütülmüş ve net görüntü, bu sinirlerin korunmasına yardımcı olur. Yine de, özellikle çok aşağı yerleşimli tümörlerde ve uygulanan radyoterapiye bağlı olarak bu fonksiyonlarda geçici veya kalıcı değişiklikler yaşanma riski vardır.
4. Alçak Anterior Rezeksiyon Sendromu (LARS) nedir?
Makat koruyucu ameliyatlar sonrası, özellikle ilk 1-2 yıl içinde, hastaların dışkılama alışkanlıklarında yaşadığı bir dizi sorunu (sık tuvalete gitme, gaz-dışkı kaçırma, ani sıkışma hissi vb.) tanımlayan bir durumdur. Bu durumun şiddeti kişiden kişiye değişir ve zamanla, diyet ve medikal tedavilerle genellikle düzelme gösterir.
5. Rektum ve kolon kanseri ameliyatları aynı mıdır?
Hayır, tamamen farklıdır. Kolon, karın içinde daha hareketli ve ulaşılması kolay bir organdır. Rektum ise dar bir kemik havuzunun (pelvis) içinde, önemli sinir ve damarlarla çevrili, sabit bir organdır. Bu nedenle rektum cerrahisi, teknik olarak çok daha zorlu ve hassastır.
6. Ameliyat ne kadar sürer?
Bir rektum kanseri ameliyatı, özellikle robotik veya laparoskopik yöntemle yapıldığında, genellikle 4 ila 6 saat arasında sürer.
7. Her rektum kanseri hastası ameliyat öncesi ışın tedavisi almak zorunda mı?
Hayır. Sadece hastalığın rektum duvarının dışına taştığı veya lenf bezlerine yayıldığı düşünülen Evre 2 ve 3 hastalarda ameliyat öncesi (neoadjuvan) tedavi standarttır. Çok erken evre (Evre 1) tümörlerde doğrudan cerrahi uygulanabilir.
8. Ameliyatın en önemli riski nedir?
Rektum cerrahisinin de en önemli riski, bağırsak bağlantı hattından sızıntı olmasıdır (anastomoz kaçağı). Pelvis bölgesi kapalı bir kutu gibi olduğu için, bu bölgedeki kaçaklar ciddi enfeksiyonlara yol açabilir. Bu riski azaltmak için genellikle geçici stoma açılır.
9. Makat koruyucu ameliyat için tümörün makata en az ne kadar uzakta olması gerekir?
Geçmişte bu mesafe 5 cm olarak kabul edilirken, günümüzdeki modern cerrahi teknikler, stapler cihazları ve ameliyat öncesi tedaviler sayesinde, makatı tutan kaslara (sfinkter) direkt yayılım olmadığı sürece 1-2 cm mesafedeki tümörlerde bile makatı korumak mümkün olabilmektedir.
10. İyileşme süreci ne kadar sürer?
Kapalı (laparoskopik/robotik) yöntemlerle yapılan bir ameliyat sonrası hastanede kalış süresi genellikle 4-7 gündür. Hastaların normal günlük aktivitelere dönmesi 3-4 hafta sürebilir. Eğer geçici stoma açılmışsa, stomanın kapatılması sonrası ek bir iyileşme süreci daha olur.
Bilgi ve Randevu İçin Bize Ulaşın
Rektum kanseri tedavisi, onkolojik başarı ile yaşam kalitesini bir arada hedefleyen, son derece hassas bir cerrahi gerektirir. Tedavi seçenekleriniz, makat koruyucu cerrahinin sizin için uygun olup olmadığı ve robotik cerrahinin bu süreçteki rolü hakkında detaylı bilgi almak için, bu alanda Türkiye’nin en deneyimli cerrahlarından olan Prof. Dr. Oğuzhan Karatepe ve ekibiyle iletişime geçebilirsiniz.
“Rektum cerrahisinde milimetreler, hastanın gelecekteki yaşam kalitesini belirler. Bu hassasiyet, tecrübe ve teknoloji ile sağlanır.”
Tedavi İçin Bizi Ara & WhatsApp: +90 530 917 30 30
Nasıl randevu alabilirim?
Rektum kanseri ameliyatı hakkında ikinci bir görüş almak veya durumunuzu değerlendirmek için web sitemizdeki iletişim formunu doldurabilir, telefon numaralarımızdan veya WhatsApp hattımız üzerinden bize ulaşarak randevu talep edebilirsiniz.
Yasal Uyarı
Dikkat: Bu web sitesinde yer alan bilgiler, halkı genel olarak bilgilendirme amacı taşımaktadır. Bu içerik, hiçbir zaman profesyonel bir doktor muayenesinin, teşhisinin veya tedavisinin yerini alamaz. Sağlık durumunuzla ilgili tüm kararlarınız için mutlaka uzman bir hekime başvurunuz.