Makatta şişlik hissedilmesi, pek çok kişiyi doğal olarak endişelendiren ve akla hemen “kanser mi?” sorusunu getiren bir durumdur. Bu önemli soruya en başta net ve rahatlatıcı bir cevap vererek başlayalım: Makattaki şişliklerin ezici çoğunluğu kanser değildir. Bu şişlikler genellikle hemoroid (basur), anal fissür (çatlak) veya apse gibi iyi huylu ve tedavi edilebilir durumlardan kaynaklanır. Ancak, nadir de olsa makattaki bir şişlik, rektum (kalın bağırsağın son kısmı) veya anüs kanserinin bir belirtisi olabileceğinden, bu durum asla ihmal edilmemeli ve mutlaka bir uzman doktor tarafından değerlendirilmelidir.
Bu yazıda, makatta şişliğe yol açan en yaygın sebepleri, kanser şüphesini artıran alarm belirtilerini ve bu şikayetle karşılaştığınızda atmanız gereken doğru adımları sade ve anlaşılır bir dille ele alacağız.
Tedavi İçin Bizi Ara & WhatsApp: +90 530 917 30 30
Makatta Şişliğin En Sık Görülen (İyi Huylu) Nedenleri
Makat bölgesinde ele gelen bir şişlik fark ettiğinizde, aklınıza ilk gelmesi gereken olasılıklar genellikle iyi huylu durumlardır. Bu bölgedeki damarsal ve yapısal özellikler, sık sık bu tür sorunların yaşanmasına zemin hazırlar.
1. Hemoroid (Basur)
Makatta şişliğin en yaygın nedenidir. Hemoroid, makat bölgesindeki toplardamarların genişleyip bir yastıkçık şeklinde dışarı doğru sarkmasıdır. Özellikle dışkılama sırasında ıkınmayla daha belirgin hale gelen, genellikle yumuşak, ağrılı veya ağrısız, bazen de kanamalı olabilen şişlikler şeklinde hissedilir. Pıhtılaştığında (tromboze hemoroid) ise son derece ağrılı, sert ve mor bir şişliğe dönüşebilir.
2. Anal Fissür (Makat Çatlağı)
Kabızlık ve zorlu dışkılama sonucu makat derisinde oluşan küçük bir yırtıktır. Bu yırtığın kenarında, cildin iyileşme çabasıyla “nöbetçi meme” adı verilen küçük, ten rengi bir şişlik (cilt katlantısı) gelişebilir. Genellikle ağrı ve kanama ile birliktedir.
3. Anal Apse ve Fistül
Makat çevresindeki salgı bezlerinin iltihaplanması sonucu, cilt altında irin birikmesiyle (apse) oluşan, son derece ağrılı, sıcak, kırmızı ve hassas bir şişliktir. Apseler boşaldıktan sonra, bazen bağırsak ile cilt arasında anormal bir kanal (fistül) bırakabilirler.
Makattaki Şişlik Ne Zaman Kanser Belirtisi Olabilir?
Makattaki şişliklerin büyük çoğunluğu iyi huylu olsa da, bazı özellikler kanser şüphesini artırır ve daha dikkatli bir değerlendirme gerektirir. Rektum kanseri (kalın bağırsağın son 15 cm’lik kısmı) veya anal kanser (makatın en dış kısmı), bu bölgede bir şişlik veya kitle ile kendini gösterebilir.
Kanser şüphesini güçlendiren “alarm belirtileri” şunlardır:
- Sertlik ve Düzensizlik: Şişliğin hemoroid gibi yumuşak değil, sert, düzensiz yüzeyli ve etraf dokulara yapışık (sabit) hissi vermesi.
- Ağrısız Olması: Apse veya tromboze hemoroidin aksine, kanser kitleleri başlangıçta genellikle ağrısızdır.
- İyileşmeyen Yara (Ülser): Şişliğin üzerinde zamanla açılan ve bir türlü iyileşmeyen bir yaranın (ülserasyon) olması.
- Eşlik Eden Diğer Belirtiler: Makattaki şişliğe ek olarak, dışkılama alışkanlıklarında değişiklik (kabızlık, ishal), dışkı şeklinde incelme, makattan kanama ve açıklanamayan kilo kaybı gibi belirtilerin olması.
Rektum kanseri ve anal kanser farklı mıdır?
Evet, bu iki kanser türü hem kaynaklandıkları hücre tipi hem de tedavileri açısından tamamen farklıdır. Rektum kanseri, bağırsağın iç yüzeyini döşeyen glandüler hücrelerden (adenokarsinom) kaynaklanır ve tedavisi genellikle cerrahidir. Anal kanser ise, makatın en dış kısmındaki cilt benzeri (skuamöz) hücrelerden kaynaklanır ve ana tedavisi genellikle cerrahi değil, kemoterapi ve radyoterapinin birlikte uygulandığı (kemoradyoterapi) yöntemdir.
Prof. Dr. Oğuzhan Karatepe’den Makattaki Şişliklere Yaklaşım
“Bir hastanın makatında eline bir şişlik geldiğinde hissettiği endişeyi çok iyi anlıyoruz. Bizim hekim olarak görevimiz, bu endişeyi doğru bir tanı ile ortadan kaldırmaktır. Makat bölgesine yapılan basit bir fiziki muayene, şişliğin karakteri hakkında bize çok değerli bilgiler verir. Şişliğin bir hemoroid mi, yoksa şüpheli bir kitle mi olduğunu tecrübeli bir cerrah genellikle muayene ile büyük oranda ayırt edebilir. Şüphe durumunda ise, kesin tanı koymak ve bağırsağın içini de değerlendirmek için yapacağımız endoskopik inceleme (kolonoskopi/rektoskopi) ve alacağımız küçük bir biyopsi parçası, tüm soru işaretlerini ortadan kaldırır. Bu şikayeti asla ertelememek gerekir.”
Makatta elinize gelen bir şişlik veya diğer şikayetleriniz için uzman bir görüş almak isterseniz, bizimle iletişime geçebilirsiniz.
Tedavi İçin Bizi Ara & WhatsApp: +90 530 917 30 30
Sıkça Sorulan Sorular (FAQ)
1. Makatta şişlik kanser midir?
Hayır, makattaki şişliklerin çok büyük bir kısmı kanser değildir. En yaygın nedenler hemoroid (basur), anal fissür (çatlak) ve apse gibi iyi huylu durumlardır. Ancak, nadiren de olsa bu şişlik bir rektum veya anüs kanserinin belirtisi olabileceğinden, her türlü yeni şişlik mutlaka bir doktor tarafından görülmelidir.
2. Kanserli şişlik ile hemoroid şişliği nasıl ayırt edilir?
Genellikle hemoroid şişliği daha yumuşak, damarsal bir yapıdayken ve dışkılama ile boyutu değişebilirken, kanserli kitle daha sert, düzensiz yüzeyli ve sabit olma eğilimindedir. Ancak bu ayrımı hastanın kendi kendine yapması mümkün ve doğru değildir; kesin tanı için doktor muayenesi şarttır.
3. Makattaki şişlik ve kanama kanser belirtisi midir?
Bu ikili, hem hemoroidin hem de kanserin en yaygın belirtisidir. Bu nedenle, makatta şişlik ve kanama şikayetiniz varsa, “kesin hemoroiddir” diye düşünmeden, altta yatan bir kanser olasılığını dışlamak için mutlaka bir genel cerrahi veya gastroenteroloji uzmanına başvurmalısınız.
4. Ağrısız bir makat şişliği daha mı tehlikelidir?
Evet, olabilir. Apse veya pıhtılaşmış hemoroid gibi iyi huylu durumlar genellikle çok ağrılıyken, kanser kitleleri başlangıç evrelerinde genellikle ağrısızdır. Bu nedenle ağrının olmaması, bir rahatlama nedeni değil, aksine daha dikkatli olunması gereken bir durum olabilir.
5. Makattaki şişlik için hangi doktora gidilir?
Makattaki şişlikler ve diğer tüm makat bölgesi (anorektal) hastalıklar için başvurulması gereken uzmanlık dalı Genel Cerrahi‘dir. Bazı durumlarda Gastroenteroloji uzmanları da tanı sürecinde yardımcı olabilir.
6. Makattaki şişliğin tanısı nasıl konulur?
Tanı genellikle basit bir fiziki muayene ile başlar. Doktor, parmakla muayene (rektal tuşe) yaparak şişliğin karakterini anlar. Şüphe durumunda, bölgeyi bir kamera ile incelemek için anoskopi, rektoskopi veya kolonoskopi gibi endoskopik yöntemlere başvurulur ve gerekirse biyopsi (parça) alınarak kesin tanı konulur.
7. Her makat şişliği ameliyat gerektirir mi?
Hayır. Örneğin küçük ve şikayete yol açmayan hemoroidler ilaç ve yaşam tarzı değişiklikleri ile takip edilebilir. Ancak apse gibi durumlar acil cerrahi boşaltma gerektirirken, şikayete yol açan büyük hemoroidler veya kanser şüphesi taşıyan kitleler de cerrahi olarak tedavi edilir.
8. Makattaki şişlik kendiliğinden geçer mi?
Bazı hemoroid atakları veya küçük pıhtılar zamanla kendiliğinden gerileyebilir. Ancak apse, fistül veya kanser gibi durumlar kendiliğinden iyileşmez ve tedavi edilmedikçe ilerler. Bu nedenle, şişliğin kendi kendine geçmesini beklemek doğru bir yaklaşım değildir.
9. Makattaki şişliğe ne iyi gelir?
Eğer şişliğin nedeni hemoroid ise, ılık suya oturma banyoları yapmak, lifli gıdalarla beslenerek kabızlığı önlemek ve doktorun verdiği kremleri kullanmak şikayetleri hafifletebilir. Ancak, şişliğe neyin iyi geleceğini belirlemek için önce doğru tanının konulması şarttır.
10. Makat şişliği ve kilo kaybı birlikteyse ne anlama gelir?
Makatta şişlik ve açıklanamayan kilo kaybının bir arada olması, çok önemli bir alarm belirtisidir. Bu ikili, altta yatan bir rektum veya kolon kanseri olma ihtimalini güçlendirir ve vakit kaybetmeden detaylı bir inceleme yapılmasını gerektirir.
Yasal Uyarı
Dikkat: Bu web sitesinde yer alan bilgiler, halkı genel olarak bilgilendirme amacı taşımaktadır. Hiçbir şekilde kişisel bir muayene veya teşhisin yerini tutmaz. Makatta elinize gelen bir şişlik, ciddi bir hastalığın belirtisi olabilir. Şikayetleriniz için mutlaka bir uzman hekime başvurunuz ve internetteki bilgilere dayanarak kendi kendinize tanı koymaya çalışmayınız.
Bilgi ve Randevu İçin Bize Ulaşın
Makat bölgesindeki şikayetler, hastaların doktora başvurmaktan çekindiği hassas konulardır. Ancak bu bölgedeki hastalıkların erken tanısı, tedavi başarısı için kritik öneme sahiptir. Prof. Dr. Oğuzhan Karatepe ve ekibi, sindirim sistemi cerrahisi ve anorektal hastalıklar konusundaki engin tecrübesiyle, şikayetlerinizin kaynağını bulmak ve size en doğru tedaviyi sunmak için hazırdır.
“Erken teşhis, en iyi tedavidir. Şikayetlerinizi ertelemek, sağlığınızı riske atmaktır.”
Tedavi İçin Bizi Ara & WhatsApp: +90 530 917 30 30
Nasıl randevu alabilirim?
Durumunuzu değerlendirmek ve bir uzman görüşü almak için web sitemizdeki iletişim formunu doldurabilir, telefon numaralarımızdan veya WhatsApp hattımız üzerinden bize kolayca ulaşarak randevu talep edebilirsiniz.
